Dietetyczna i zdrowa kolacja: co jeść przed snem?
Dietetyczna i zdrowa kolacja: co jeść przed snem?
08.07.2023
Dietetyczna i zdrowa kolacja: co jeść przed snem?
Podjadanie późną porą to zmora wielu z nas. Znasz to uczucie? Wybór odpowiedniej kolacji pomaga zapanować nad łaknieniem, które odczuwamy tuż przed pójściem spać. Klucz to odpowiednio zbilansowana kompozycja posiłku, zjedzona na 2-3 h przed snem.
Spożywanie odpowiednich pokarmów może pomóc nam w zaspokojeniu głodu, zapewnić nam dobrej jakości sen i jednocześnie nie obciążać naszego układu trawiennego. Dietetyczna kolacja powinna być lekka, by nie powodowała dolegliwości żołądkowych. Jej lekkość powoduje, że organizm podczas snu regeneruje się bo nie pracuje ciężko podczas nocy nad trawieniem kolacji o niepożądanej konstrukcji.
Oto kilka zaleceń dotyczących dietetycznej i zdrowej kolacji przed snem:
1) Wybierz lekkie źródło białka: Białko jest trawione wolniej niż węglowodany, co oznacza, że pozwala dłużej utrzymać uczucie sytości. Dobrym źródłem lekkiego białka są np. ryby pieczone na parze, jogurt grecki, jajka, tofu i chude mięso drobiowe. Te składniki dostarczają cenny TRYPTOFAN- aminokwas, który poprawia jakość snu oraz pomaga przedostać się serotoninie (hormonowi szczęścia) z jelit do mózgu. Dzięki odpowiednio zbilansowanej kolacji możemy wstać zregenerowani i szczęśliwsi. Unikaj ciężkostrawnych dań mięsnych lub tłustych serów, które mogą prowadzić do niestrawności i zakłócenia snu, a także dostarczają niewskazanych dla układu krwionośnego tłuszczów nasyconych. Nasza wątroba też chce odpocząć kiedy Ty smacznie śpisz.
2) Warzywa i owoce: Wprowadzenie warzyw i owoców do kolacji przed snem zapewniają nam dostęp do cennych składników odżywczych, witamin, mikroelementów i błonnika. Warzywa takie jak sałata, szpinak, pomidory lub papryka są świetnym dodatkiem do kolacji. Jeśli chodzi o owoce, można wybrać np. świeże jagody, truskawki lub plasterki ananasa, a zdecydowanie trzeba wybrać kiwi i wiśnie. Wiśnie będą źródłem tryptofanu, a oprócz tego antyoksydantów. Natomiast do zasadności sięgania po kiwi, przeczytaj wynik badania i sam zadecyduj: Pewne badanie z 2019 roku pokazało, że spożywanie przed snem 2 kiwi przez 4 tygodnie wydłużyło czas snu o 13,4%. Uczestnicy po położeniu się do łóżka zasypiali o 35% szybciej, a po obudzeniu szybciej zwlekali się z łóżka (o 29%)!
Unikaj ciężkich, tłustych sałatek, np takich z majonezem, smażonym mięsem, boczkiem, przygotowanym na maśle lub smalcu z produktami w panierkach. Zastąp te składniki dużą ilością różnokolorowych warzyw, bazę mogą stanowić mixy sałat np garść szpinaku, sałaty rzymskiej, rukoli, połącz je z pieczonym burakiem, szparagami, awokado, pomidorami, cebulką czerwoną, posyp pestkami dyni i słonecznika. Przygotuj lekki dressing na bazie oliwy z oliwek, połącz z produktami będącymi źródłem białka z podpunktu pierwszego lub pełnoziarnistym makaronem/komosą ryżową/ziemniaczkami/batatami/soczewicą itp :)
3) Zdrowe tłuszcze: Nie wszystkie tłuszcze są złe. Warto wybierać zdrowe źródła tłuszczu, takie jak awokado, orzechy, nasiona chia czy oliwa z oliwek. Tłuszcze te są bogate w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe, które mają korzystny wpływ na zdrowie serca. Unikaj tłustych przekąsek, takich jak chipsy czy fast foody, które są niezdrowe, ciężkostrawne, obfitują w tłuszcze nasycone i sól. To bomby kaloryczne, po zjedzeniu których poczujesz dyskomfort w postaci ciężkości, wydętego brzucha i gazów.
4) Węglowodany złożone: Węglowodany złożone, takie jak pełnoziarniste produkty zbożowe, bataty czy brązowy ryż i komosa ryżowa, są doskonałym źródłem energii na noc. Zapewniają one długotrwałe uczucie sytości i stabilizują wahania poziomu glukozy we krwi. Unikaj przetworzonej żywności, która zawiera proste węglowodany, jak np. białe pieczywo, słodkie przekąski czy napoje gazowane.
5) Ogranicz spożycie kofeiny i alkoholu: Kofeina i alkohol mogą zaburzać nasz sen i wpływać negatywnie na jakość regeneracji organizmu. Dlatego ważne jest ograniczenie spożycia tych substancji przed snem. Unikaj kawy, herbaty, energetyków i napojów gazowanych zawierających kofeinę. Jeśli chodzi o alkohol, spożywanie go przed snem może prowadzić do zaburzeń snu i nieprzyjemnych efektów, takich jak częstsze budzenie się w nocy.
6) Unikaj ciężkostrawnych potraw, kolacja przed snem powinna być lekka i łatwo przyswajalna, kolorowa i nasycona cennymi makro i mikroelementami. Unikaj smażonych potraw. Obróbka kulinarna ma oromne znaczenie. Podczas smażenia do potrawy może wejść nawet 30% tłuszczu z patelni. Najlepszą obróbką kulinarną jest gotowanie na parze i pieczenie w piekarniku.Posiłek nie powinien obciążać narządów i utrudniać spokojny sen. Dla dobra wątroby, wystrzegaj się bardzo pikantnych przypraw oraz tłustych i ciężkostrawnych sosów, które mogą prowadzić do zgagi lub niestrawności.
7) Odpowiednia porcja: Zachowaj umiar w ilości spożywanego jedzenia przed snem. Nie zaleca się przejadania nigdy ale przed pójściem spać w szczególności. Optymalna porcja powinna być odpowiednio zbilansowana i niezbyt duża, aby uniknąć uczucia ciężkości i dyskomfortu. Optymalny poziom sytości, które preferują nasze narządy, to 80%
8) Regularność posiłków: Warto pamiętać o regularności spożywania posiłków przez cały dzień, włącznie z kolacją. Nie pomijaj żadnego posiłku i stawiaj na regularne jedzenie o stałych porach. To pomoże w utrzymaniu równowagi energetycznej organizmu i kontrolowaniu apetytu przed snem. Jeśli w zabieganym rytmie dnia zapominasz jeść, podczas kolacji będziesz chciał zrekompensować sobie ujemny dzienny bilans energetyczny. Zasypanie żołądka i jelit tak ekstremalnie dużą ilością pokarmu może się źle skończyć.
9) Ostatni posiłek spożywaj na 2-3 godziny przed snem, nie popijaj go niczym co zawiera kofeinę i cukry proste. Szklankę wody wypij po posiłku.
Dietetyczna kolacja - czego unikać?
Wiele osób decyduje się na dietetyczną kolację, aby utrzymać wagę lub poprawić zdrowie. Czego zatem unikać, by cele zostały zrealizowane? W tym artykule omówimy kilka potencjalnych pułapek, na jakie należy uważać, dobierając dietetyczną kolację.
• Przetworzone produkty: Jednym z najważniejszych punktów, na które należy zwrócić uwagę, jest unikanie przetworzonych produktów spożywczych. Często zawierają one dużo dodatków, takich jak sól, cukry, tłuszcze trans i sztuczne substancje konserwujące. Zamiast sięgać po gotowe dania, lepiej przygotować własne posiłki ze świeżych i naturalnych składników. Niewskazane "gotowce" to parówki, wędliny, konserwy, pasztety, kiełbasy, a więc domniemane produkty mięsne, to właśnie one stanowią jedną z najbardziej niebezpiecznych pułapek. Sięgamy po nie jako po źródło mięsa, tymczasem często samego mięsa w tych produktach jest znikoma ilość, za to konserwantów i soli przerażające proporcje. Czytaj etykiety, to wiele wyjaśni, czy planujesz zjeść produkt wartościowy czy wysoceprzetworzony, pozbawiony wartości odżywczych, za to z całą gamą sztucznych dodatków.
• Tłuste potrawy: Kolacja powinna być lżejsza od poprzednich posiłków w ciągu dnia. Unikaj potraw smażonych na głębokim tłuszczu, które są bogate w kalorie trudne do strawienia. Zamiast tego, wykorzystaj zdrowe techniki przygotowywania posiłków: gotowanie na parze, grillowanie lub pieczenie w piekarniku. Wybieraj tłuszcze wartościowe. To nie tak, że sałatka z dużą ilością awokado, orzechów i jeszcze skropiona oliwą będzie nieodpowiednia. Tak skomponowany posiłek będzie wprost cudowny dla Twojego mikrobiomu jelit, układu krwionośnego i mózgu bo dostarczy pokaźną ilość NNKT.
• Słodzone napoje i alkohol: Kolacja to moment, w którym wiele osób sięga po słodzone napoje lub alkohol. Niestety, są one bogate w kalorie i cukry, co może prowadzić do nadwagi i innych problemów zdrowotnych. Lepiej zastąpić je wodą, herbatą ziołową lub świeżo wyciskanymi sokami.
• Późne jedzenie: Kolacja powinna być spożywana na kilka godzin przed snem. Jedzenie tuż przed pójściem spać może zakłócać nasze trawienie i prowadzi do niestrawności oraz problemów ze snem. Stosuj się do zalecenia jedzenia kolacji około 2-3 godziny przed snem.
• Duże porcje: Kontrola wielkości porcji jest kluczowa, szczególnie podczas kolacji. Często mamy tendencję do jedzenia większych ilości wieczorem, co może prowadzić do przekroczenia naszego zapotrzebowania kalorycznego. Pamiętajo umiarze i jedz powoli, słuchając sygnałów nasycenia organizmu.
Dlaczego higiena posiłku też jest tak ważna?
1. Daj sobie 15-20 min na każdy posiłek
Układ pokarmowy jest koordynowany przez przywspółczulny układ nerwowy. Co oznacza, że jeśli jesz w pośpiechu, a w trakcie np.pracujesz, to nie pozwalasz układowi pokarmowemu działać w pełni optymalnie.
2. Nie garb się
Jeśli kręgosłup jest zgięty podczas jedzenia, to niepotrzebnie ściskasz jamę brzuszną. Wyprostuj się, by Twoje jelita były zrelaksowane i nieuciskane.
3. Przeżuwaj efektywnie
Trawienie zaczyna się w ustach od mechanicznego rozdrobnienia pokarmu i wydzielenia enzymów ślinowych- jedno i drugie odpowiada za rozdrobnienie pokarmu. Efektywne przeżuwanie, zmniejsza ilość pracy jaką układ pokarmowy musi włożyć w trawienie. Jeśli nie potrafisz tego zrobić świadomie- licz. Na każdą pełną porcję pokarmu w buzi, potrzebujesz 20-30 przeżuć. To ważna część dbania o siebie :)
Jak duża powinna być kolacja?
Kolacja jest jednym z najważniejszych posiłków dnia. Odpowiednio zbilansowana i odpowiednio duża kolacja może przynieść wiele korzyści dla zdrowia i samopoczucia. Jednak wiele osób ma trudności z określeniem optymalnej wielkości kolacji, co prowadzi do nadmiernego spożywania jedzenia lub nieodpowiedniego doboru składników.
Przede wszystkim warto zauważyć, że wielkość kolacji powinna być dostosowana do twojego całodziennego spożycia kalorii i aktywności fizycznej. Jeśli jesteś osobą aktywną i spalasz dużo kalorii, prawdopodobnie będziesz potrzebować większej kolacji niż osoba prowadząca bardziej siedzący tryb życia. Właściwe określenie zapotrzebowania kalorycznego może wymagać konsultacji z dietetykiem.
Kolacja powinna być lżejsza niż obiad, ale jednocześnie bardziej sycąca niż lekki posiłek, który zjadasz w ciągu dnia jako przekąskę. Wielkość kolacji powinna być odpowiednia do twojego uczucia głodu i satysfakcji, jednak byleby nie przekraczała progu 80%. Jeśli jesz zbyt małą kolację, możesz odczuwać nadmierny głód tuż przed pójściem spać, co doprowadzi do podjadania lub trudności w zasypianiu. Zbyt duża kolacja może natomiast prowadzić do uczucia ciężkości i dyskomfortu żołądkowego.
Niezależnie od indywidualnych potrzeb kalorycznych, istnieją pewne zasady, które można stosować przy określaniu odpowiedniej wielkości kolacji. Przede wszystkim zaleca się, aby kolacja składała się z różnorodnych składników odżywczych, takich jak białka, węglowodany i zdrowe tłuszcze, oboawiązkowo w towarzystwie warzyw. Unikaj ciężkostrawnych potraw, które mogą utrudniać trawienie i prowadzić do nieprzyjemnych dolegliwości.
Pamiętaj również o odpowiednim spożyciu płynów. Unikaj spożywania napojów gazowanych, słodzonych i wysokokalorycznych. Zamiast tego, sięgaj po wodę, herbaty ziołowe lub niesłodzone napoje. Im więcej wody wypijesz przy stosowaniu diety zapewniającej dzienne zapotzrebowanie na błonnik pokarmowy, tym lepiej on zadziała. Błonnik pod wpływem wody pęcznieje, nadając uczucie sytości w żołądku, a następnie pełni funkcję czyścika ścian jelit, przechodząc przez nie, aż do formowania kału.
Ważne jest, aby słuchać swojego ciała i reagować na jego sygnały. Jeśli czujesz się po kolacji zbyt pełny lub zbyt głodny, powinieneś zmienić wielkość porcji lub składniki, które spożywasz.